Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Giải bài toán nâng tầm giá trị cà phê Tây Nguyên: Nghịch lý giá cao nông dân vẫn lỗ (Bài 1)

Lê Hường - 16:09, 28/02/2022

Tây Nguyên là vùng trồng cà phê lớn và giữ vị trí quan trọng nhất trong ngành hàng cà phê cả nước. Cà phê Tây Nguyên đã xuất đi nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ, thu về hàng trăm triệu USD mỗi năm. Tuy nhiên, nhìn từ thực tế, cà phê Việt Nam chưa nằm trong phân khúc cà phê giá trị cao, nên lợi nhuận mang đến cho nông dân còn rất thấp do người trồng cà phê "cõng" nhiều chi phí...

Người trồng cà phê đang tập trung tưới đợt 1 để bảo đảm đủ nước cho cây sinh trưởng
Người trồng cà phê đang tập trung tưới đợt 1 để bảo đảm đủ nước cho cây sinh trưởng

Khu vực Tây Nguyên có hơn 603.000 ha cà phê, chiếm 1/3 diện tích cà phê của cả nước. Ở vùng đất này, bao năm qua cây cà phê là cây trồng chủ lực, gắn bó nhất với nông dân nơi đây. Nhiều gia đình thoát cảnh đói nghèo, đi lên làm giàu từ cà phê. Không ít thôn, xã đạt chuẩn Nông thôn mới cũng nhờ cây trồng này. Tuy nhiên, người trồng cà phê đang gặp vô vàn khó khăn, khi hạt cà phê cõng quá nhiều chi phí.

Hạt cà phê “cõng” nhiều chi phí

Huyện Cư M’gar, là địa phương có diện tích cà phê lớn của tỉnh Đắk Lắk, với hơn 37.800 ha. Hiện nông dân trên địa bàn huyện đang tập trung tưới đợt 1, để bảo đảm đủ nước cho cây sinh trưởng.

Gia đình anh Y Mai Niê ở buôn Sứt M’đưng có 2 vườn, với 1 ha cà phê. Những năm 90 trở về trước, mỗi năm gia đình anh thu khoảng 4 - 5 tấn cà phê nhân. Giá cả thời điểm đó cũng được 35.000 - 40.000 đồng/kg. Sau khi bán, trừ chi phí vẫn có lời kha khá. Bây giờ giá cà phê tăng 5.000 - 6.000 đồng, nhưng tiền thuê nhân công tăng gấp 10 lần, giá phân bón, xăng dầu cũng cao gấp nhiều lần.

 So với năm ngoái, giá phân bón, thuốc trừ sâu bệnh tăng phi mã, đơn cử 1 bao phân NPK 100 kg năm ngoái chỉ 800.000 đồng, thì nay hơn 1.500.000 đồng. Hoạch toán chi phí, tiền phân bón, các loại vật tư đầu vào, nhân công... người trồng lỗ nặng, vì 1kg cà phê nhân “cõng” theo rất nhiều chi phí.

Người trồng cà phê đang gặp vô vàn khó khăn khi hạt cà phê cõng quá nhiều chi phí
Người trồng cà phê đang gặp vô vàn khó khăn khi hạt cà phê cõng quá nhiều chi phí

Không chỉ phân bón, giá dầu tăng cũng ảnh hưởng lớn đến việc chăm sóc cà phê. Đầu năm mới nông dân Tây Nguyên bắt tay vào vụ tưới, nhưng giá dầu liên tục tăng khiến nông dân khó càng thêm khó.

30 năm kinh nghiệm trồng, chăm sóc 2ha cà phê, ông Hoàng Đình Hào ở thôn Sơn Trung, xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil (Đắk Nông) chia sẻ: Hai năm nay, giá phân tăng gấp đôi. Một năm, nhà tôi bỏ 4 đợt phân, chỉ riêng tiền phân bón đã hết cả trăm triệu đồng; tiền điện, dầu, rồi công làm cỏ, công hái… Năm nay, thu hoạch gần 4 tấn cà phê nhân, với giá như hiện nay, được khoảng 160 triệu đồng, trừ chi phí chỉ còn 30 triệu. Mới bắt đầu vào mùa tưới giá dầu lại tăng cao, nông dân chúng tôi lại phải mất thêm chi phí. Chưa biết thế nào, nhưng giá thành đầu tư sản xuất tăng cao thế này, thì người nông dân chúng tôi còn nghèo mãi.

Trên thực tế, giá cà phê hiện nay đã tăng kỷ lục trong 10 năm qua, hiện đang ở mức 40.000 - 41.000 đồng/kg cà phê nhân, tăng 10.000 đồng so với năm 2020, song người trồng cà phê ở Tây Nguyên vẫn không có lời, thậm chí còn thua lỗ.

Ông Hồ Gấm, Chủ tịch Hội Nông dân Đắk Nông đánh giá, hạt cà phê cõng quá nhiều phí. Năm nay, giá cà phê tăng cao đến hơn 40.000 đồng/kg, nhưng chi phí đầu vào quá lớn nên nông dân vẫn chưa thực sự có lãi, nếu không muốn nói nhiều chủ vườn cà phê vẫn còn bị lỗ. Với giá phân bón, thuốc xịt, dầu như hiện nay, giá cà phê lên 50.000 đồng/kg thì nông dân mới có lời.

Tây Nguyên là vùng trồng cà phê lớn và giữ vị trí quan trọng nhất trong ngành hàng cà phê cả nước
Tây Nguyên là vùng trồng cà phê lớn và giữ vị trí quan trọng nhất trong ngành hàng cà phê cả nước

Nông dân bớt mặn mà với cà phê

Theo số liệu thống kê, khu vực Tây Nguyên hiện có hơn 603.000 ha cà phê đang cho thu hoạch. Trong đó, Đăk Lăk có diện tích cà phê lớn nhất toàn vùng, với gần 210.000 ha, chiếm 62,06% trong tổng diện tích cây lâu năm của toàn tỉnh.

Theo báo cáo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk, hình thức tổ chức sản xuất cà phê trên địa bàn Đắk Lắk chủ yếu là sản xuất cá thể, quy mô nhỏ lẻ, manh mún. Gần 90% diện tích cà phê của tỉnh là do nông dân tự trồng, chăm sóc và quản lý. 

Chính vì vậy, các khâu thu hái, sơ chế vẫn ở tình trạng “mạnh ai nấy làm”, nên việc kiểm soát chất lượng ở các khâu này rất khó. Hiện chỉ có khoảng trên 10% diện tích cà phê sản xuất tập trung thành vùng chuyên canh, do các đơn vị thuộc Tổng Công ty Cà phê Việt Nam, các công ty cà phê thuộc tỉnh Đắk Lắk và doanh nghiệp quản lý.

Gia đình chị Lê Thị Thanh Hằng ở xã Ea Tân, huyện Krông Năng (Đắk Lắk) có hơn 1 ha cà phê, thời kỳ thu hoạch năng suất nhất khoảng 4 tấn cà nhân. Tuy nhiên, năng suất cà phê ngày càng giảm, những năm gần đây mỗi năm chỉ thu khoảng 2 tấn, trừ chi phí vẫn không có lời. Trước hàng loạt khó khăn, trở ngại trong quá trình sản xuất cà phê, gia đình chị Hằng quyết định phá bỏ 1 nửa diện tích cà phê, để trồng các loại cây ăn trái xen tiêu.

Nhiều hộ dân trên địa bàn không còn mặn mà với cây cà phê, nên đã phá bỏ để trồng mít, sầu riêng, bơ, cau… Cứ đà cà phê tăng 1, chi phí đầu vào tăng 10 thế này, vài năm nữa, cây ăn trái cho thu nhập ổn định, gia đình tôi sẽ phá bỏ toàn bộ diện tích cà phê để chuyển đổi sang cây ăn trái”, chị Hằng chia sẻ.

Ông Nguyễn Hắc Hiển, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật  tỉnh Đắk Lắk cho biết, hơn 40 năm nay, cây cà phê đã định hình là cây trồng trọng tâm, trọng điểm của tỉnh Đắk Lắk. Trước đây, toàn tỉnh chỉ có 5.000 ha, thì hơn 10 năm nay diện tích cà phê đã tăng lên hơn 200.000 ha. Cây cà phê là cây trồng chủ lực của tỉnh. Có 13/15 huyện, thị xã, thành phố, cà phê chiếm tỷ trọng kinh tế khá lớn.

"Cây cà phê chi phối chủ đạo kinh tế - xã hội tỉnh Đắk Lắk và không có cây trồng nào có thể thay thế được. Tuy nhiên, hiện nay người trồng cà phê đang gặp rất nhiều khó khăn, vật tư đầu vào cùng các loại chi phí khá lớn.

Để bảo đảm thu nhập, lợi nhuận cho người sản xuất ngành hàng cà phê phát triển, chúng ta không thể yêu cầu giá cao lên, mà phải tìm cách hạ giá thành sản xuất xuống. Người sản xuất cà phê phải chủ động thay đổi phương thức canh tác, để giảm được chi phí và đồng thời nâng cao chất lượng cà phê...


Bài 2: Giải bài toán nâng tầm giá trị cây cà phê Tây Nguyên: Thay đổi phương thức canh tác nâng cao chất lượng

Tin cùng chuyên mục
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 15 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 15 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 15 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 15 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 15 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 15 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 16 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 16 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 16 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 16 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.