Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hình ảnh cô gái mặc “váy hoa” trong bức Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ: Phản hồi từ những người trong cuộc (Bài 3)

Văn Hoa - 18:08, 26/12/2021

Vừa qua, Báo Dân tộc và Phát triển đã đăng tải loạt bài "Hình ảnh cô gái mặc “váy hoa” trong bức Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ" đã thu hút được sự quan tâm của bạn đọc, đặc biệt nhất là cộng đồng người Thái. Trong đó, các ý kiến đều cho rằng, thể hiện chiếc “váy hoa” ấy trong bức Panorama tái hiện toàn cảnh Chiến dịch Điện Biên Phủ là không thực tế, không đúng bối cảnh lịch sử. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, Báo Dân tộc và Phát triển xin chuyển tới độc giả một số ý kiến phản hồi từ những người trong cuộc, cơ quan quản lý, cơ quan chuyên ngành...

Hình ảnh chiếc “váy hoa” gây tranh cãi
Hình ảnh chiếc “váy hoa” gây tranh cãi

Mang hình ảnh đẹp nhất đến với tác phẩm nghệ thuật

Đó là khẳng định của Họa sĩ Nguyễn Văn Mạc- người chủ trì thực hiện bức tranh Panorama Chiến dịch Điện Biên Phủ. Theo ông Mạc, trước khi thực hiện tác phẩm trên, ông đã đến Bảo tàng tỉnh Điện Biên để lấy hiện vật gốc (chiếc váy hoa) để chụp ảnh và vẽ lại.

Ông Mạc khẳng định, đây là chiếc váy của người Thái cổ, váy ngày xưa với nhiều họa tiết hoa văn, nhiều màu sắc rất đẹp. Bức tranh này đã được UBND tỉnh Điện Biên, Hội đồng Nghệ thuật quốc gia bao gồm các nhà mỹ thuật, nhà điêu khắc, các nhà khoa học lý luận phê bình duyệt 2 lần trên bản phác thảo và 3 lần trên bản vẽ 1:1.

“Trên một tác phẩm nghệ thuật người ta phải đưa tinh hoa của dân tộc đó lên, việc Bảo tàng tỉnh đưa cho tôi cái gì đẹp nhất (váy hoa) thì tôi phải vẽ cái đó. Chiếc váy rất đẹp, đây là tinh hoa của dân tộc mà mọi người muốn bỏ đi thì tôi cũng thấy lạ”, ông Mạc nhấn mạnh.

Ông Mạc cho rằng, ông cũng hỏi ý kiến của nhiều người Thái cao niên, trong đó có nhiều người là lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh Điện Biên. Tất cả đều khẳng định, đây là váy hoa của người Thái, và đã đồng thuận việc thể hiện chiếc váy hoa đẹp nhất của người Thái ấy trên tác phẩm Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Ông Vừ A Bằng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên cho biết, chiếc váy hoa trong bức Panorama đã được Hội đồng Nghệ thuật quốc gia tranh luận rất nhiều, nhưng vẫn tôn trọng tư tưởng của nhà thiết kế, liên quan đến bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc. Các nhà bảo tồn di sản cũng đã đi lấy ý kiến của các cụ cao niên người Thái ở Sơn La và Điện Biên, tất cả đều nói không vấn đề gì. Hội đồng Nghệ thuật quốc gia đánh giá trên cơ sở nghiên cứu khoa học và dựa trên ý kiến của các bậc cao niên người Thái.

Qua sự giải thích của tác giả bức tranh - Họa sĩ Nguyễn Văn Mạc và phản hồi từ Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên ông Vừ A Bằng, có thể khẳng định rằng, chiếc “váy hoa” trong bức Panorama là váy cổ của người Thái, được lấy mẫu từ Bảo tàng tỉnh Điện Biên. Tổng thể bức vẽ đã được UBND tỉnh Điện Biên, Hội đồng Nghệ thuật quốc gia, Hội đồng nghiệm thu đánh giá trên cơ sở nghiên cứu khoa học và đã được lấy ý kiến từ các cụ cao niên có uy tín người dân tộc Thái.

Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ nơi trưng bày bức Panorama tầm cỡ thế giới
Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ nơi trưng bày bức Panorama tầm cỡ thế giới

Cần giải thích để người dân hiểu

Với chiếc “váy hoa” đặc biệt, phần lớn giới trẻ người Thái không biết đó là trang phục truyền thống của dân tộc mình. Hơn nữa, nhiều người Thái cao niên ở một số địa phương cũng nhìn nhận đây không phải váy của người Thái...

Và dù nhiều Người có uy tín, nhiều nhà nghiên cứu văn hóa là người Thái khẳng định, đây là chiếc váy hoa cổ của dân tộc Thái, nhưng phần lớn đều cho rằng, thể hiện chiếc váy hoa vào trong một tác phẩm có ý nghĩa lịch sử, giáo dục trong bức Panorama tái hiện chiến thắng Điện Biên Phủ là không đúng với hoàn cảnh lịch sử và phi thực tế, không mang tính chất đại diện cho cộng đồng dân tộc Thái.

Với những phản hồi từ phía họa sĩ và lãnh đạo tỉnh Điện Biên, thì chắc chắn rằng, hình ảnh cô gái Thái với chiếc váy hoa đặc biệt ấy vẫn được giữ nguyên. Chúng tôi đã liên hệ với Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên phủ về phương án khi khách tham quan, đặc biệt là người Thái tại Tây Bắc và Điện Biên đến với Bảo tàng và thắc mắc về vấn đề trên. 

Tuy nhiên, Phó Giám đốc Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ, bà Vũ Thị Tuyết Nga cho biết, bà không phải là thành viên chính thức trong Hội đồng nghiệm thu và Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ chưa được quyền quản lý bức tranh, nên không thể phát ngôn.

Xung quanh các ý kiến về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Phú, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên  thông tin, qua phản ánh từ báo Dân tộc và Phát triển, ông đã trao đổi với Ban Quản lý dự án, Bảo tàng tỉnh Điện Biên và tác giả bức vẽ về nội dung mà Báo và bạn đọc quan tâm.

Ông Phú cho biết, qua trao đổi với tác giả, là Họa sĩ Nguyễn Văn Mạc, ông Mạc nói rằng: “Thực ra tôi không muốn làm cái gì đó cho nó đặc biệt. Nhưng bản chất của chiếc váy này đúng là váy của người Thái và váy này hiện nay vẫn đang lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Điện Biên. Bối cảnh thời bấy giờ là cả nước ra trận, mặc dù khó khăn, gian khổ, hy sinh, nhưng ngày ấy cũng như ngày hội và chiếc váy hoa cũng là hình ảnh đẹp nhất, tinh túy nhất của dân tộc Thái”.

Cộng đồng dân tộc Thái cần một tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện của dân tộc. (Ảnh được ghi nhận tại trụ sở Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch nhân sự kiện UNESCO ghi danh Xòe Thái vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại)
Cộng đồng dân tộc Thái cần một tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện của dân tộc. (Ảnh được ghi nhận tại trụ sở Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch nhân sự kiện UNESCO ghi danh Xòe Thái vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại)

“Quan điểm của Sở là không phân định đúng - sai, vì cũng không có căn cứ nói tác phẩm sai. Toàn bộ quá trình thực hiện đều có căn cứ, cơ sở khoa học và đã được Hội đồng khoa học nghiệm thu. Trách nhiệm của chúng ta, nhất là hướng dẫn viên Bảo tàng phải hiểu biết thật đầy đủ, có trách nhiệm khi người dân thắc mắc, thì phải giải thích thật cặn kẽ cho người dân hiểu và như vậy nó sẽ có thêm cả trí tò mò, tạo được hiệu ứng tích cực”, ông Phú chia sẻ nhận định.

Song ông Nguyễn Minh Phú, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng cho rằng, chiếc váy hoa là tinh hoa của dân tộc Thái. Vì là tinh hoa, nên mới được lưu trữ ở bảo tàng tỉnh. Và đây là hình ảnh biểu tượng, nên tác giả muốn thể hiện cái gì đẹp nhất, tươi tắn nhất vào tác phẩm nghệ thuật.

Từ thực tế, cũng phải nhìn nhận khách quan rằng, sự quan tâm phản hồi của cộng đồng dân tộc Thái đối với chiếc "váy hoa" trong bức Panorama là có căn cứ, thể hiện trách nhiệm của mỗi cá nhân, lòng tự tôn dân tộc trong việc bảo vệ, gìn giữ hình ảnh của dân tộc Thái. 

Cũng thật tiếc rằng, thay vì thể hiện chiếc “váy hoa” (có phần vẽ khó hơn), nếu tác giả thể hiện chiếc váy màu đen hoặc màu chàm dễ nhận diện, thì niềm vui, niềm tự hào của cộng đồng dân tộc Thái sẽ thật trọn vẹn và giá trị tác phẩm sẽ được nhân lên gấp bội.

Và, nếu chiếc “váy hoa” đặc biệt ấy được cộng đồng người Thái nhìn nhận lại, coi đó là tinh hoa, là hình ảnh đẹp nhất của dân tộc Thái, thì tác giả và tác phẩm sẽ đạt được ý nghĩa rất lớn trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc Thái...do vậy, cộng đồng dân tộc Thái cũng cần có tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện.

Tin cùng chuyên mục
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Tin nổi bật trang chủ
Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Pháp luật - Minh Nhật - 08:42, 28/03/2024
Thời gian qua, lực lượng chức năng các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La....liên tục phát hiện nhiều trường hợp người dân trồng trái phép hàng chục nghìn cây thuốc phiện trên địa bàn. Có đối tượng còn bất chấp pháp luật ngang nhiên trồng cây thuốc phiện trong vườn nhà ở ngay khu phố thị.
Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường (Thực hiện) - 08:37, 28/03/2024
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) là một Chương trình ý nghĩa, là động lực để vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển đi lên. Trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã tích cực triển khai nhiều dự án, tiểu dự án từ Chương trình. Nhờ đó, diện mạo vùng miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào có những thay đổi tích cực. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trò chuyện với ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi về việc triển khai Chương trình tại địa phương.
Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Giải trí - Minh Nhật - 08:33, 28/03/2024
Sèn Hoàng Mỹ Lam là cô gái dân tộc Nùng ở Lào Cai. Mỹ Lam từng đăng quang ngôi vị Quán quân dòng nhạc dân gian trong cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn 2017 và đoạt giải Quán quân của cuộc thi Người hát tình ca năm 2018.
Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Xã hội - Minh Nhật - 08:25, 28/03/2024
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu 40 doanh nghiệp trông xe trên địa bàn thành phố báo cáo về kế hoạch thực hiện công nghệ trong việc thu phí đỗ xe trước ngày 30/3.
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Sức khỏe - Thúy Hồng - 08:24, 28/03/2024
Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Pháp luật - Ngọc Thu - 08:20, 28/03/2024
Ngày 27/3, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử lưu động, đồng thời tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil (38 tuổi, xã Ia Lâu) 24 tháng tù treo về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Kinh tế - Minh Thu - 08:17, 28/03/2024
Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sắc màu 54 - Nguyệt Anh - 08:05, 28/03/2024
Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Media - Ngọc Chí - 07:53, 28/03/2024
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 07:34, 28/03/2024
Không chỉ hỗ trợ cây, con giống để người dân nghèo có tư liệu sản xuất, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) còn phân công cơ quan, đơn vị giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 30%. Đây là giải pháp nhằm huy động mọi nguồn lực giúp người dân vươn lên thoát nghèo bền vững của huyện Trà Bồng giai đoạn 2022 – 2025.