Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Có một con đường thoát nghèo nơi miền Tây xứ Nghệ

Thanh Hải - 21:53, 04/04/2021

Kể từ khi quốc lộ 16 chạy dọc theo biên giới Việt - Lào được đầu tư xây dựng, bà con các bản, làng nằm ngang lưng trời ở các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong… của tỉnh Nghệ An đã không còn cảnh vất vả gùi hàng xuống chợ; không còn nỗi “ám ảnh” xuyên rừng nhiều ngày để đến với trung tâm huyện lị. Con đường mới đã trở thành con đường thoát nghèo của đồng bào nơi đây.

Mô hình trồng dây tây trong nhà lưới ở Mường Lống cho thu nhập hơn 300 triệu đồng/ha.
Mô hình trồng dâu tây trong nhà lưới ở Mường Lống cho thu nhập hơn 300 triệu đồng/ha.

Giấc mơ thành hiện thực

Nhiều năm trước, việc đi lại giữa các bản trong xã hay liên xã, liên huyện ở khu vực biên giới miền Tây xứ Nghệ quá khó khăn. Con đường từ thị trấn Mường Xén, Phà Đánh, Mường Lống (Kỳ Sơn) sang các xã Tri Lễ, Nậm Nhoóng và thị trấn Kim Sơn (Quế Phong) chỉ là những lối mòn nhỏ. Nhìn từ trên cao, lối mòn ấy như sợi chỉ vắt vẻo qua bao nhiêu núi cao, vực sâu… chênh vênh nơi biên giới Việt - Lào.

Cũng bởi thế, cán bộ các xã vùng giáp biên như Mỹ Lý, Phà Đánh, Mường Lồng (Kỳ Sơn), Nhôn Mai (Tương Dương)… thường rất “ám ảnh” khi phải ra khỏi địa bàn về thị trấn dự họp. Xã đã vậy, cán bộ huyện cũng ngán ngẩm bội phần khi phải đi công tác cơ sở.

Không nói ra, thì cũng dễ hiểu người dân còn khốn khổ vạn lần. Thật khó hình dung sự vất vả của người dân nơi đây, khi tay dắt lợn tạ, lưng gùi mấy yến nếp nương từ bản xuống chợ, rồi lại phải đi mất hai, ba ngày đường mới bán được hàng. Bán xong lại nhờ người đẩy thuyền chở hàng thiết yếu ngược dòng Nậm Nơn lên bản.

Giao thông cách trở, khiến sản vật bà con làm ra bán rất rẻ trong khi hàng hóa từ xuôi lên thì đắt gấp mấy lần. Thành ra, vùng đất rẻo cao giáp biên một thời “tứ tắc”, chủ yếu tự cung tự cấp là chính. Đường giao thông đã trở thành khát khao, ước mơ cháy bỏng của không chỉ người dân  miền tây xứ Nghệ.

Bà con ở Huồi Tụ trồng dược liệu ở các thung lũng dọc theo QL16.
Bà con nông dân Huồi Tụ trồng dược liệu ở các thung lũng dọc theo QL16.

Và rồi, điều mong ước của người dân trở thành hiện thực. Tỉnh Nghệ An đã đầu tư xây dựng tuyến đường tây Nghệ An (Tỉnh lộ 543) trên độ cao hơn 1.500 mét và thông tuyến đưa vào sử dụng năm 2015; kết nối hai tuyến quốc lộ (QL) 7A và QL48, chạy qua các bản làng của 10 xã thuộc 3 huyện rẻo cao Quế Phong, Tương Dương và Kỳ Sơn.

Điều vui hơn, khi Bộ Giao thông Vận tải quyết định chuyển và nâng cấp tuyến đường nối các huyện tây Thanh Hóa và tuyến đường tây Nghệ An (Tỉnh lộ 543) thành QL16 vào cuối năm 2015. Đây là tuyến đường biên giới quan trọng, nối hai tỉnh Nghệ An và Thanh Hóa; liên kết các vùng ở khu vực biên giới, nối trung tâm các huyện 30a và các xã 135 nơi miền tây Nghệ An.

Tuyến đường hoàn thành, người dân ở vùng biên viễn Nghệ An đã tổ chức ăn mừng. Bí thư Đảng ủy xã Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn) Lô Văn Liệu nhớ lại: Mỹ Lý nằm cách thị trấn Mường Xén (huyện Kỳ Sơn) chừng 50km, mỗi lần ra trung tâm huyện lị, mất nhiều ngày đường vì vừa đi bộ vừa đi thuyền máy. Nếu muốn xuống thị trấn Hòa Bình (huyện Tương Dương), thì còn thêm mấy ngày đường vất vả. Nhưng nay, ra Mường Xén chỉ hơn 1,5 giờ đồng hồ và đi thị trấn Hòa Bình chỉ hơn ba tiếng đồng hồ thôi.

Đường lớn đã mở…

Dọc QL16 đi từ các xã Châu Kim, Châu Thôn, Tri Lễ (huyện Quế Phong); qua Nhôn Mai, Mai Sơn (huyện Tương Dương); đến Mỹ Lý, Bắc Lý, Huổi Tụ, Phà Đánh, Tạ Cạ (huyện Kỳ Sơn), giờ đã hình thành nhiều khu dân cư với nhà cửa khang trang, cùng các điểm buôn bán hàng hóa nhộn nhịp.

Những sản vật nức tiếng ngày nào khó tiêu thụ như chè shan tuyết, gừng, rồi những nếp nương, dưa nại… cũng đã theo xe, theo người trên hành trình QL16 về xuôi. Chợ Huồi Tụ - ngã ba vào xã “cổng trời” Mường Lống… trở nên sôi động, khi người mua, kẻ bán tấp nập với mùa nào thức nấy; khi gạo thơm từ Na Loi vận chuyển ra, mận Tam hoa, gà đen từ Mường Lống đến... Nắm bắt xu thế, người dân đã bắt đầu năng động, tham gia làm trang trại, gia trại, buôn bán, dịch vụ… 

Ông Kha Văn Long, một hộ kinh doanh tổng hợp ở bản Xiềng Tắm, xã Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn) là một ví dụ. Nay ông Long đã là một hộ đồng bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế giỏi ở vùng biên nhờ chăn nuôi trang trại, làm nghề dịch vụ và thương mại. 

Điều mà bao thế hệ người Mông chúng tôi không bao giờ nghĩ đến. Nhờ QL16, Huồi Cọ đã trở thành bản biên giới đầu tiên của Nghệ An đạt chuẩn bản nông thôn mới.

Ông Và Bá TịnhPhó Chủ tịch UBND xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương

Ông Long trải lòng: Khi có QL16 đi qua bản, vợ chồng đã bàn nhau, ra mặt đường buôn bán; kết nối với các nhà cung cấp từ dưới xuôi lên mua bán vật liệu xây dựng, hàng hóa thiết yếu khác và tổ chức thu mua hàng nông sản, gia súc, gia cầm cho bà con… QL 16 đã thực sự là con đường thoát nghèo cho bà con nơi miền biên viễn, thoát cảnh tự cung tự cấp, hàng hóa lưu thông dễ dàng. 

Phó Chủ tịch UBND xã Nhôn Mai (huyện Tương Dương) Và Bá Tịnh khoe rằng, nhờ có QL 16 mà bản biên giới Huồi Cọ ở cheo leo lưng chừng núi đã có đường ô tô vào tận nơi, hàng hóa được lưu thông thuận tiện. 

Đặc biệt, hơn 60 ha chanh leo hàng hóa, hàng chục ha gừng… mà bà con Huồi Cọ trồng; rồi gà, lợn, bò… đều được thương lái đánh ô tô vào tận nơi thu mua giá cao… 

Bà con DTTS bán sản vật địa phương tại chợ Mường Lống
Bà con DTTS bán sản vật địa phương tại chợ Mường Lống

Còn ông Bùi Văn Hiền, Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Phong thì phấn khởi bảo, khi QL16 đi vào hoạt động, huyện đã có điều kiện quy hoạch lại vùng dân cư, di vén các hộ dân ở dọc sông, suối có nguy cơ sạt lở lên sống dọc quốc lộ và dần hình thành các điểm dịch vụ, thương mại. Những sản vật của đồng bào ở Nậm Nhoóng, Tri Lễ… như dưa nại, chanh leo, gà đen, lợn mán… được thương lái đến tận nơi thu mua, thuận tiện hơn so với trước rất nhiều.

Một ngày đầu tháng 4, xe chúng tôi bon bon trên QL16. Hai bên đường, những cụm dân cư đã khoác lên mình màu áo mới, những nương lúa, nương ngô, nương gừng hay đồi chè tuyết shan… đang “cựa mình” trỗi dậy. Trên con đường vào xã Mỹ Lý, những chiếc xe tải thu mua keo, hàng nông sản đang hối hả ngược ra; những chiếc xe chở hàng từ xuôi vượt dốc ì ạch đi vào. Rồi những chiếc xe chở khách nhộn nhịp vào ra đón, trả người.

Bí thư Huyện ủy Kỳ Sơn, ông Vi Hòe cười rõ tươi: QL16 là tuyến đường có tính chiến lược cho sự phát triển kinh tế - xã hội, an sinh, xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh cho các huyện vùng biên giới miền tây Nghệ An. Nhờ có QL16, mà các địa phương đã có điều kiện mở rộng các điểm dân cư; khuyến khích hình thành các điểm thương mại, dịch vụ ở dọc tuyến quốc lộ này.

Nhờ QL16, Kỳ Sơn, Tương Dương và bên kia Quế Phong đã hình thành và phát triển nhiều mô hình sản xuất hàng hóa như chanh leo, gừng, cây dược liệu, chè San Tuyết... ở các vùng khó khăn, vùng biên giới. Nhớ hôm trò chuyện cùng Bí thư Huyện ủy Kỳ Sơn, ông Vi Hòe đã kể những dự định về các tua du lịch cộng đồng, du lịch mạo hiểm như chinh phục đỉnh Phu Xai Lai Leng cao 2720m, thăm “cổng trời” Mường Lống – nơi mệnh danh là Đà Lạt ở xứ Nghệ.

Tin cùng chuyên mục
Điều đặc biệt ở Môn Sơn

Điều đặc biệt ở Môn Sơn

Đã nhiều lần về với Môn Sơn (Con Cuông) để ghé thăm nhà cụ Vi Văn Khang- một địa chỉ đỏ nơi miền Tây xứ Nghệ, thăm người Đan Lai ngủ ngồi trong vùng lõi vườn quốc gia Pù Mát, thăm những bản làng người Thái hay lam hay làm bên dòng sông Giăng thơ mộng… Mỗi lần mỗi khác, nhưng cảm nhận về sự đổi thay, bứt phá nơi đây thì ngày càng đậm nét.
Tin nổi bật trang chủ
Suối Mỡ - vẻ đẹp kỳ thú giữa vùng Đông Bắc

Suối Mỡ - vẻ đẹp kỳ thú giữa vùng Đông Bắc

Du lịch - Nguyễn Thế Lượng - 20:02, 12/05/2024
Vẻ đẹp giao hòa giữa không gian sơn thủy hữu tình với dáng vẻ trầm mặc cổ kính của những ngôi đền giữa một vùng núi non hùng vĩ đã tạo nên một bức tranh sinh thái kỳ thú, thơ mộng. Đó là địa danh Suối Mỡ của tỉnh Bắc Giang.
Mùa nấu đường thốt nốt của đồng bào Khmer vùng Bảy Núi

Mùa nấu đường thốt nốt của đồng bào Khmer vùng Bảy Núi

Kinh tế - Phương Nghi - 19:55, 12/05/2024
Khi mùa mưa kết thúc, cũng là thời điểm người dân 2 huyện miền núi Tri Tôn và Tịnh Biên (An Giang) tất bật chuẩn bị dụng cụ, sẵn sàng cho mùa nấu đường thốt nốt mới.
Mệ Tuyết làng hương xứ Huế và hành trình kiếm tiền giúp người

Mệ Tuyết làng hương xứ Huế và hành trình kiếm tiền giúp người

Gương sáng - Tào Đạt - Phan Hòa - 19:33, 12/05/2024
“Mệ chỉ mong khỏe mạnh để tiếp tục se hương bán cho khách, nối tiếp nghề cha ông; ngày ngày gặp gỡ nói chuyện với bọn trẻ, cuối tháng dư ra năm mười triệu đem vô viện tặng mấy cháu nhỏ mắc bệnh hiểm nghèo!”... Đó là tâm sự của mệ Tuyết, một người phụ nữ khắc khổ, nhưng giàu lòng nhân ái mà chúng tôi có dịp gặp gỡ trên hành trình tìm kiếm những sự tử tế trong cuộc sống bon chen.
Điều đặc biệt ở Môn Sơn

Điều đặc biệt ở Môn Sơn

Phóng sự - Nguyễn Thanh - 19:26, 12/05/2024
Đã nhiều lần về với Môn Sơn (Con Cuông) để ghé thăm nhà cụ Vi Văn Khang- một địa chỉ đỏ nơi miền Tây xứ Nghệ, thăm người Đan Lai ngủ ngồi trong vùng lõi vườn quốc gia Pù Mát, thăm những bản làng người Thái hay lam hay làm bên dòng sông Giăng thơ mộng… Mỗi lần mỗi khác, nhưng cảm nhận về sự đổi thay, bứt phá nơi đây thì ngày càng đậm nét.
Đồng bào Lô lô ở Cốc Xả đã có nước sạch

Đồng bào Lô lô ở Cốc Xả đã có nước sạch

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 19:23, 12/05/2024
Không còn phải vất vả đi chở từng can nước ở dưới khe, dưới mó cách xa nhà hàng cây số, các hộ đồng bào Lô Lô ở xóm Cốc Xả, xã Hồng Trị, huyện Bảo Lạc (Cao Bằng) mừng vui đón nguồn nước từ công trình nước tập trung được đầu tư xây dựng từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) ngay tại xóm.
Vấn đề - Sự kiện (Tuần 19): Đặt tên làng, tên xã sau khi sáp nhập: Không thể vội vàng, máy móc

Vấn đề - Sự kiện (Tuần 19): Đặt tên làng, tên xã sau khi sáp nhập: Không thể vội vàng, máy móc

Giai đoạn 2023 - 2025, cả nước có 50 đơn vị hành chính cấp huyện và 1.243 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện bắt buộc sắp xếp. Dự kiến sau sắp xếp, sáp nhập, cả nước sẽ giảm 14 đơn vị hành chính cấp huyện và 619 xã. Ngoài việc sắp xếp bộ máy, cán bộ, trụ sở... việc chọn tên đặt cho đơn vị hành chính mới cũng là vấn đề quan trọng không kém. Câu chuyện đặt tên mới hay giữ tên cũ được dư luận rất quan tâm. Chương trình Vấn đề - Sự kiện của Báo Dân tộc và Phát triển tuần này sẽ bàn về chủ đề: Tên làng, tên xã sau khi sáp nhập: Không thể vội vàng, máy móc.
Hàng chục xưởng chế biến khoáng sản chưa có thủ tục thuê đất ở Quỳ Hợp (Nghệ An): Thất thoát bao nhiều tiền thuế thuê đất?

Hàng chục xưởng chế biến khoáng sản chưa có thủ tục thuê đất ở Quỳ Hợp (Nghệ An): Thất thoát bao nhiều tiền thuế thuê đất?

Pháp luật - An Yên - 19:19, 12/05/2024
Dù đã hoạt động hàng chục năm, nhưng hàng chục xưởng chế biến khoáng sản tại huyện Quỳ Hợp vẫn chưa hoàn tất thủ tục thuê đất theo quy định. Nghịch lý này đã dẫn đến hệ quả làm thất thoát nguồn kinh phí thuê đất mà lẽ ra các chủ xưởng chế biến này phải nộp qua hàng năm.
Lào Cai: Hàng trăm hộ dân không có sổ đỏ khi đang sinh sống trên đất thổ cư- Trách nhiệm thuộc về ai ?

Lào Cai: Hàng trăm hộ dân không có sổ đỏ khi đang sinh sống trên đất thổ cư- Trách nhiệm thuộc về ai ?

Pháp luật - Trọng Bảo - 19:16, 12/05/2024
Thời gian gần đây, nhiều hộ dân trên địa bàn xã Tân Thượng, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai rất bức xúc khi mảnh đất thổ cư mà gia đình họ sinh sống bao đời nay, không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) sau thời gian dài cơ quan chức năng thu hồi để thực hiện dự án chuẩn hóa hồ sơ địa chính.
Quảng Bình: Thành tựu sau 3 năm thực hiện Chương trình MTQG 1719

Quảng Bình: Thành tựu sau 3 năm thực hiện Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - Phạm Tiến - 19:14, 12/05/2024
Quảng Bình bắt tay vào thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) với một tâm thế chủ động, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị. Qua 3 năm triển khai thực hiện, nhiều nội dung, tiểu dự án thành phần, Dự án trong Chương trình MTQG 1719 đã đi sâu và tác động tích cực đến đời sống đồng bào các DTTS ở tỉnh Quảng Bình. Để có cái nhìn tổng quát hơn, phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển có cuộc trao đổi với ông Trần Thắng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình về triển khai Chương trình MTQG 1719 tại địa phương.
Người Sán Chỉ ở Đại Dực làm du lịch cộng đồng

Người Sán Chỉ ở Đại Dực làm du lịch cộng đồng

Xã hội - Mỹ Dung - 19:08, 12/05/2024
Từ một xã vùng cao thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), giờ đây Đại Dực đã khoác trên mình chiếc áo mới. Đặc biệt, đồng bào DTTS nơi đây đã nắm bắt được những lợi thế sẵn có của địa phương, để 'bắt nhịp" thực hiện mô hình du lịch cộng đồng, nhờ đó cuộc sống của người dân đã có nhiều khởi sắc.
Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng trao 10 căn nhà cho hộ nghèo khu vực biên giới tỉnh Kiên Giang

Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng trao 10 căn nhà cho hộ nghèo khu vực biên giới tỉnh Kiên Giang

Trang địa phương - Như Tâm - 19:03, 12/05/2024
Thừa ủy quyền của Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP), Đảng uỷ, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Kiên Giang phối hợp cùng lãnh đạo huyện Giang Thành vừa tổ chức lễ trao nhà cho các hộ khó khăn về nhà ở tại khu vực biên giới thuộc huyện Giang Thành, tỉnh Kiên Giang trước mùa mưa bão năm 2024.