Men sứ ngọc bích - tuyệt phẩm sứ Trung Hoa

Men sứ ngọc bích (Thanh sứ) là sản phẩm sứ tốt nhất, nó đã trở thành dòng sản phẩm gốm sứ sớm nhất, từ 3.000 năm trước vào thời kì Hạ Thương. Thanh sứ cũng là đồ gốm sứ nguyên thủy được sản xuất chủ yếu. Trong thời hậu kì Đông Hán, công nghê nung gốm sứ đã đạt đến kỹ thuật thành thục, nhiệt độ nung có thể lên đến chừng 1.300℃, màu men rất sáng và thanh, men kết hợp với gốm thuần rất chặt chẽ. Các thủ pháp trang trí và đề tài trang trí chủ yếu vẫn theo những đồ sứ nguyên thủy, sử dụng nhiều việc khắc hoa văn hay các thủ pháp in ấn con dấu. Nếu là đồ để trang trí thì thường dùng những hoa văn như dây cung, gợn nước, kẻ ô vuông, hoa văn dạng lưới hay hình tam giác các loại.

Đến thời Đường, Ngũ Đại là thời kì phát triển của Diêu sứ, sau đó cường thịnh trong thời Tống. Tại thời điểm này, thanh sứ với lớp men ngọc trong suốt, sáng bóng và thanh lịch, đạm nhã xinh đẹp tuyệt trần, đại diện cho tiêu chuẩn cao nhất của men ngọc bấy giờ, đặc biệt là màu sứ bí ẩn làm nó trở thành một sản phẩm vượt trội.

Trong triều đại nhà Đường, thưởng trà và “đấu trà” là một làn gió mới rất hưng thịnh. Nhu cầu về Diêu Thanh sứ của hoàng gia ngày một tăng lên khiến Diêu Thanh sứ cũng có được một bước nhảy lớn. Đặc điểm của đồ sứ là có phong cách đặc biệt, trong suốt nhẵn bóng. Hơn nữa, các hoa văn trên đồ sứ phần lớn là những đường cong đơn giản và trơn tru như những cánh sen hay hoa mẫu đơn, là những loài hoa mà mọi người rất yêu thích.

Hoàng đế Tống Huy Tông của triều đại nhà Tống cuồng si Thanh sứ, ông đổ gần như các nguồn lực tài chính quốc gia để chỉ xây dựng một lò nung sứ. Thanh sứ được biểu hiện ra bên ngoài với màu sắc lục lam của nó. Men màu xanh là men màu sớm nhất, là một sự hình thành của men ngọc. Một số Thanh sứ có màu sắc không thuần như màu vàng hoặc vàng sẫm là do lượng sắt không phù hợp.

Vẻ đẹp của Thanh sứ nằm trong sự dịu dàng tao nhã của nó, không lạnh, không nóng, sắc men lưu chuyển, hình dáng diễm lệ nhã nhặn, không quá phức tạp, có vẻ tĩnh nhưng lại là chuyển động. Cảm giác như gần với ngọc bích, một loại cảm giác ôm trọn, khiến cho tâm hồn con người được tĩnh lại. Màu sắc men Thanh sứ vô cùng phù hợp với tinh thần “hòa tan và chất phác” của Đạo gia.

Ngoài ra, loại Nhữ Diêu Thanh sứ (thanh sứ nung trong lò Nhữ Diêu) là một loại có sắc thiên thanh, tức màu xanh của trời, gọi là men ngọc. Sự tinh tế của men ngọc không chỉ là sự thay đổi giữa nhiệt độ nóng lạnh trong lò, mà còn là sự thay đổi theo thời tiết, nắng mưa trong những mùa khác nhau.

Cổ nhân yêu ngọc, cũng yêu Thanh sứ: “Xanh như ngọc, minh như gương, gõ vào nghe như tiếng khánh”; ngọc và sứ có sự tương đồng. Sự theo đuổi một nghệ thuật thẩm mỹ dịu dàng, óng ánh ấy làm mỹ thuật của đất nước Trung Hoa càng lan tỏa. Do đó, sứ vẫn còn mãi xanh, là một sự tiếp nối của quan niệm thẩm mỹ hiện đại với thời kỳ cổ đại.