Thực hiện hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình MTQG 1719- Một sáng kiến hay ở Quảng Bình

Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình có 02 xã là Tân Trạch và Thượng Trạch thuộc vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025. Trong đó, xã Tân Trạch có 2 bản thuộc khu vực III, Thượng Trạch có 18 bản thuộc khu vực III. Ngoài ra, ở Bố Trạch còn có thêm 02 bản (bản Khe Ngát, thị trấn Nông trường Việt Trung) và bản Rào Con (thị trấn Phong Nha) là bản đặc biệt khó khăn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. 

Tính đến cuối năm 2022, tổng số hộ thuộc đồng bào DTTS và miền núi của huyện Bố Trạch là 949 hộ, 4.190 khẩu. Trong đó, số hộ nghèo là hộ đồng bào DTTS là 677 hộ, hộ cận nghèo 70 hộ. tỷ lệ 7,6%. Ngoài ra, ở Bố Trạch có thêm dân tộc Chứt (tộc người A Rem) sống tại bản 39 xã Tân Trạch thuộc đối tượng dân tộc có khó khăn đặc thù.

Xác định Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) có ý nghĩa lớn đối với đời sống, an sinh vùng đồng bào DTTS, nên Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo các phòng ban và các địa phương thực hiện quyết liệt. Sau gần 4 năm thực hiện Chương trình MTQG 1719, Bố Trạch đã đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ. Đặc biệt, ở nội dung hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1 trong Chương trình MTQG 1719, ở Bố Trạch đã xuất hiện cách làm hay có thể nhân rộng trong phạm vi toàn quốc.

Theo kết quả đã được phê duyệt, toàn huyện Bố Trạch có 276 hộ đồng bào DTTS được thụ hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1, Chương trình MTQG 1719. Trong đó, xã Thượng Trạch có 170 hộ; xã Tân Trạch có 14 hộ; bản Khe Ngát (thị trấn Nông Trường Việt Trung) 56 hộ; bản Rào Con (thị trấn Phong Nha) 36 hộ. Theo kế hoạch giai đoạn 2023-2024, toàn huyện Bố Trạch triển khai xây dựng 50 hộ gia đình.

Cách làm hay ở Bố Trạch là không để các hộ thuộc diện được thụ hưởng hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1 “tự bơi” để xây nhà. Thay vào đó, Phòng Dân tộc huyện đã tham mưu UBND huyện Bố Trạch tham khảo thêm ý kiến của người dân, ban hành mẫu nhà chung. Sau đó vận động nguồn xã hội hóa để xây 1 nhà kiểu mẫu tại UBND xã Thượng Trạch. 

Từ nhà mẫu, cơ quan chức năng và người dân biết chính xác kinh phí xây dựng nhà; loại vật liệu sử dụng phù hợp; số ngày công xây dựng…, từ đó đưa ra kế hoạch triển khai đồng loạt để đồng bào làm theo. Do đó các hộ gia đình, địa phương cấp xã rất dễ triển khai nên mang hiệu quả rất cao cả về tiến độ, chất lượng các căn nhà.

Trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Trần Nam Trung, Trưởng phòng Dân tộc huyện Bố Trạch, cho biết: “Mẫu nhà ở cho đồng bào được hỗ trợ tại Dự án 1 đã được chọn và xây mẫu xong. Hiện nay, tại xã Thượng Trạch đang đồng loạt triển khai xây dựng 26 nhà theo kế hoạch. Do đã có mẫu, có mức kinh phí xây dựng cụ thể nên khi triển khai đồng loạt triển khai rất nhanh”.

Theo mẫu nhà được chọn tại Quyết định số 131/QĐ/UBND ngày 16/01/2024 của UBND huyện Bố Trạch, thì nhà có kết cấu mặt bằng công trình có dạng hình chữ nhật kích thước 6,4m x 5,3m, bước cột 3,1m khẩu độ phòng 3.9m, hành lang trước rộng 1.2m. Chiều cao sàn +1.8 00, chiều cao nhà 3,0m và chiều cao mái 1.6m. Tổng diện tích xây dựng 33,92m2. Trong đó, móng đơn kết cấu bê tông cốt thép, M200# đá dăm 1x2mm. Cột móng bố trí 9 cột Bê tông cốt thép kích thước 150x150 đến cao độ +1.550. 

Phần thân: Phần cột trong nhà bố trí 6 bê tông cốt thép kích thước 150x150 cao 3,0m, phần cột hiên bố trí 3 cột cao 2,28m. Dầm cao độ +1.800 kích thước 1500x250 đổ bê tông cốt thép M200# đá dăm 1x2cm, đà lát tấm sàn bằng thép hộp 80x40x2. Khung tường gia công lắp dựng bằng thép hộp 60x30x2. Mái lợp tôn xốp chống nóng dày 0,37 ly, xà gồ bằng thép hộp KT60x30x2 trên có ke chống bão. 

Phần hoàn thiện: Sàn cao độ +1.800m được lát bằng tấm Smat Boart KT 2440x1220 dày 20. Tường ốp bằng tấm Smat Boart KT 200x3050 dày 8 ly, liên kết tấm tường vào khung thép bằng đinh thép và keo dán Cửa đi, cửa sổ gia công bằng thép hộp 40x20x2 ốp bằng tấm Smat Boart. Căn nhà mẫu làm theo thiết kế này, có tổng mức đầu tư là 104 triệu đồng.

Mức hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1, Chương trình MTQG 1719, mỗi nhà xây mới được hỗ trợ 40 triệu đồng từ ngân sách trung ương, ngân sách địa phương hỗ trợ tối thiểu 10%. Tuy nhiên, cùng với nguồn ngân sách tính hỗ trợ, UBND huyện Bố Trạch đã trích ngân sách bù đủ 64 triệu đồng còn thiếu để đồng bào xây nhà theo mẫu đã duyệt. Tính đến nay, ở xã Thượng Trạch đã cấp đủ nguồn xây dựng 26 nhà theo kế hoạch.

Ông Đỗ Mạnh Tài, Bí thư Đảng ủy xã Thượng Trạch chia sẻ: " Do đã có nhà mẫu nên rất dễ triển khai, địa phương tiến hành làm cuốn chiếu, nghĩa là tổ làm móng đi trước, tổ bê tông theo sau, tổ hòa thiện xong là bàn giao nhà cho đồng bào. Dự kiến đến đầu quý III là bàn giao hết 26 nhà cho bà con, hoàn thành sớm kế hoạch năm”

Được đi nhiều nơi, xem nhiều địa phương ở khu vực Bắc Trung Bộ triển khai kế hoạch hỗ trợ nhà ở theo Dự án 1, Chương trình MTQG 1719. Tuy nhiên, cách triển khai chính sách  ở Bố Trạch được thực hiện khoa học, hiệu quả các địa phương khác có thể xem xét tham khảo.  Do có nhà mẫu, có kinh phí chi tiết, có loạt vật liệu phù hợp để đồng bào làm theo, không băn khoăn chọn lựa… Đặc biệt, khi triển khai đồng loạt tiết kiệm được chi phí trung gian. 

Bên cạnh đó, với cách làm này đã huy động được nhiều nguồn lực từ xã hội như công lao động (đồng bào đào nóng, đổ bê tông, khuôn vác vật tư vật liệu)…..vào việc xây nhà kiên cố cho đồng bào.