Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tộc người Kalash với những câu chuyện nơi dãy núi Hindu Kush

Duy Ly (biên dịch theo OutlookIndia) - 11:32, 21/09/2021

Nằm ẩn mình trên những ngọn đồi xa xôi ở phía Tây Bắc của Pakistan, dọc theo biên giới với Afghanistan là một cụm gồm ba ngôi làng của người Kalash. Tại đây, người dân bản địa vẫn đang cố gắng bảo tồn ngôn ngữ và văn hóa của mình trước những thay đổi nhanh chóng của cuộc sống hiện đại .

Những người Kalash khiêu vũ tại Shandur, sân chơi polo cao nhất thế giới
Những người Kalash khiêu vũ tại Shandur, sân chơi polo cao nhất thế giới

Nguồn gốc với nhiều tranh cãi

Bộ lạc Kalash được cho là hậu duệ của những người lính của quân đội Alexander Đại đế, những người đã từng đặt chân đến đây vào năm 324 trước Công nguyên. Tuy nhiên, nhiều học giả phủ nhận câu chuyện, dù cuối cùng nó vẫn chưa được xác định, bằng cách nào mà những người này cùng với ngôn ngữ, cách ăn mặc và văn hóa tôn thờ thiên nhiên của họ - trái ngược rõ rệt với văn hóa Hồi giáo xung quanh - đã phát triển và tồn tại qua nhiều thế kỷ.

Tác giả người Anh Rudyard Kipling đã ám chỉ những người này, là "Kafiristan" trong cuốn sách “Người đàn ông sẽ trở thành vua” (xuất bản năm 1888) của ông. Theo một số học giả, chính câu chuyện của Kipling đã làm nảy sinh huyền thoại, rằng họ là hậu duệ của quân đội Alexander. Câu chuyện của Kipling đã được chuyển thể cho bộ phim cùng tên của đạo diễn John Huston và có sự tham gia của Sean Connery, Michael Caine, Saeed Jaffrey và Christopher Plummer trong vai Kipling (người kể chuyện ẩn danh).

Trong nhiều thế kỷ, người Kalash sống ở một vùng núi hẻo lánh, trải dài tiếp giáp Afghanistan và Pakistan. Theo các báo cáo, những người cư trú trong khu vực ngày nay, thuộc Afghanistan đã được chuyển đổi sang Hồi giáo và vùng đất của họ được đổi tên thành Nuristan, một tỉnh của Afghanistan. 

Tuy nhiên, những người Kalash sống trong khu vực này thuộc huyện Chitral, tỉnh Khyber - Pakhtunkhwa, Pakistan vẫn tiếp tục duy trì cuộc sống và gìn giữ di sản. Ngày nay, họ là nhóm dân tộc thiểu số nhỏ nhất của Pakistan (từ 3.000 - 4.000 người) và có thể được tìm thấy ở ba thung lũng: Bumburet, Rumbur và Birir. Ngôn ngữ Kalash được cho là một phần của nhóm Dardic thuộc chi ngữ Ấn - Arya.

Trước kia, người dân sống giản dị, chủ yếu dựa vào nông nghiệp và chăn nuôi gia súc. Kiều mạch và các loại cây khác được trồng ở các thung lũng bên sông. Xung quanh vườn cây ăn trái cung cấp rất nhiều loại trái cây khác nhau. Sữa từ gia súc được sử dụng để làm bơ và pho mát. Rượu được làm từ nho. Thức ăn được nấu trên lò đốt củi. Họ theo một đức tin hướng về thiên nhiên, sau này một số nhà nghiên cứu, coi đó là hình thức thờ cúng linh vật. Trong khi những người khác lại tìm thấy những điểm tương đồng với các quan niệm của người Hindu cổ đại.

Người Kalash tuân theo các phong tục và nghi lễ xã hội khác nhau. Một trong số đó là phong tục đưa phụ nữ đang có kinh nguyệt, phụ nữ mang thai đến "Bashaleni" - một tòa nhà kiểu ký túc xá cách xa làng chính. Các nhà nghiên cứu văn hóa hiện đại coi đó như một hình thức áp bức. Nhưng theo những người Kalash, đó là vì phụ nữ đã phải xử lý khối lượng lớn công việc hàng ngày, thời gian ở Bashaleni là để cho họ có thể được nghỉ ngơi mà thôi.

Phụ nữ bộ tộc Kalash trong trang phục truyền thống tại lễ hội Joshi
Phụ nữ bộ tộc Kalash trong trang phục truyền thống tại lễ hội Joshi

Lo ngại trước sự xâm nhập của lối sống hiện đại

Nhiều yếu tố văn hóa truyền thống của người Kalash vẫn tiếp tục được duy trì cho đến ngày nay. Tuy nhiên, đã bị ảnh hưởng ít nhiều bởi sự xâm nhập của lối sống hiện đại, khi những con đường liên tiếp được mở ra phục vụ việc đi lại cho các phương tiện giao thông giúp tiếp cận đến các ngôi làng một cách dễ dàng. Các cửa hàng cung cấp thịt, rau củ, các thực phẩm và sản phẩm tiêu dùng khác… đã được mở trong các thung lũng. Ti vi, điện thoại di động, máy tính… ngày một phổ biến.

 Nam giới của cộng đồng Kalash, từ lâu đã sử dụng trang phục của Pakistan (shalwar kameez); Còn phụ nữ vẫn mặc trang phục truyền thống. Đó là một chiếc mũ đội đầu đầy màu sắc trên mái tóc được bện cầu kỳ, một chiếc áo choàng đen dài rộng đến thắt lưng và vô số hạt cườm trên vòng cổ.

Mặc dù, người Kalash và nền văn hóa của họ thay đổi khá chậm theo thời gian, nhưng những người cao tuổi vẫn lo lắng rằng, sự ra đời của lối sống hiện đại và sự tiếp cận của thế hệ trẻ với lối sống và giáo lý Hồi giáo (khi họ đi học tại trường đại học duy nhất ở Chitral), có khả năng mở ra nhiều thay đổi không thể đảo ngược. Mặc dù, việc cải đạo sang đạo Hồi không phải là chưa từng xảy ra, nhưng tỷ lệ này đã tăng lên trong thời gian gần đây. Theo các già làng, nơi này cũng đã chứng kiến ​​những tranh cãi về việc có hay không nhận viện trợ từ nước ngoài.

Du lịch cũng đã xâm nhập vào các làng Kalash. Khách du lịch thường đến vào mùa xuân và mùa hè để chiêm ngưỡng vẻ đẹp ngoạn mục của vùng đất này, cũng như về lối sống độc đáo của người Kalash. Những người dân trong làng cũng coi du lịch như một cách kiếm tiền và đã xây dựng lên các nhà nghỉ, khách sạn và các cửa hàng bán đồ thủ công địa phương. 

Một trong những dịp tốt nhất để đến thăm các ngôi làng Kalash là trong các lễ hội. Các lễ hội nổi tiếng bao gồm Joshi (hay Zoshi) vào tháng 5, Uchao vào tháng 8 và Choimus vào tháng 12. Các lễ hội thường gắn với các thời kỳ thu hoạch khác nhau với âm nhạc, khiêu vũ và tiệc tùng rực rỡ và sôi động.

Tin cùng chuyên mục
Nghệ An: Khó thực hiện nội dung Đào tạo nghề theo Chương trình MTQG 1719 vì nhiều cái thiếu

Nghệ An: Khó thực hiện nội dung Đào tạo nghề theo Chương trình MTQG 1719 vì nhiều cái thiếu

Thiếu đối tượng học nghề, nhu cầu học nghề không nhiều, chưa kể hệ thống cơ sở vật chất, số lượng giáo viên dạy nghề không đủ đáp ứng… đang là thực tế. Đây là nguyên nhân tiểu dự án 3, Dự án 5 thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) ở Nghệ An về hỗ trợ đào tạo nghề không thể giải ngân hết nguồn vốn được phân bổ.
Nghệ An: Khó thực hiện nội dung Đào tạo nghề theo Chương trình MTQG 1719 vì nhiều cái thiếu

Nghệ An: Khó thực hiện nội dung Đào tạo nghề theo Chương trình MTQG 1719 vì nhiều cái thiếu

Xã hội - Nguyễn Thanh - 07:24, 11/05/2024
Thiếu đối tượng học nghề, nhu cầu học nghề không nhiều, chưa kể hệ thống cơ sở vật chất, số lượng giáo viên dạy nghề không đủ đáp ứng… đang là thực tế. Đây là nguyên nhân tiểu dự án 3, Dự án 5 thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) ở Nghệ An về hỗ trợ đào tạo nghề không thể giải ngân hết nguồn vốn được phân bổ.
Xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết từ hoạt động kết nghĩa

Xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết từ hoạt động kết nghĩa

Kinh tế - Minh Thu - 07:21, 11/05/2024
Thời gian qua, các cơ quan, đơn vị kết nghĩa với các thôn, làng đồng bào DTTS ở tỉnh Gia Lai đã phát huy tinh thần trách nhiệm, bám nắm địa bàn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ở cơ sở.
Lâm Đồng chuyển hoá thành công 2 thị trấn trọng điểm về an ninh trật tự

Lâm Đồng chuyển hoá thành công 2 thị trấn trọng điểm về an ninh trật tự

Pháp luật - Minh Nhật - 07:11, 11/05/2024
Ngày 10/5, Ban chỉ đạo 138 tỉnh Lâm Đồng đã ban hành Quyết định đưa thị trấn Mađaguôi (huyện Đạ Huoai) và thị trấn Di Linh (huyện Di Linh) ra khỏi danh sách xã, phường, thị trấn trọng điểm phức tạp về trật tự, an toàn xã hội. Đây là 2 địa bàn được lựa chọn để chuyển hóa địa bàn trong năm 2023.
Cao Bằng: Tạo sự đồng thuận, thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG 1719

Cao Bằng: Tạo sự đồng thuận, thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG 1719

Chính sách dân tộc - Mạnh Cường - 07:07, 11/05/2024
Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), các địa phương trên địa bàn tỉnh Cao Bằng đã và đang tích cực triển khai với nhiều giải pháp đồng bộ. Chương trình đã huy động sự vào cuộc, tạo sự thống nhất, đồng thuận của cả hệ thống chính trị và người dân.
Bình Định: Hỗ trợ kinh phí các lò võ, võ đường, câu lạc bộ Võ cổ truyền

Bình Định: Hỗ trợ kinh phí các lò võ, võ đường, câu lạc bộ Võ cổ truyền

Thể thao - PV - 06:54, 11/05/2024
Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn vừa ký văn bản giao Sở Văn hoá và Thể thao (VH&TT) chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Tài chính, các ngành liên quan thống nhất đề xuất quy định nội dung và mức chi hỗ trợ kinh phí các lò võ, võ đường, câu lạc bộ Võ cổ truyền trên địa bàn tỉnh Bình Định.
Tin trong ngày - 10/5/2024

Tin trong ngày - 10/5/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 10/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Chương trình nghệ thuật “Làng Sen nuôi chí lớn”. Lào Cai siết chặt dịch vụ cho người nước ngoài thuê xe máy ở Sa Pa. Người gìn giữ và trao truyền nghệ thuật trình diễn múa Trống Đu của dân tộc Mường. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đắk Lắk: Trao 9 căn nhà tình nghĩa cho hộ nghèo

Đắk Lắk: Trao 9 căn nhà tình nghĩa cho hộ nghèo

Xã hội - Lê Hường - 06:52, 11/05/2024
Ngày 10/5, Công an thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk phối hợp với UBND thị xã tổ chức Lễ khánh thành và bàn giao nhà ở cho hộ nghèo, khó khăn về nhà ở, gia đình chính sách, đồng bào DTTS trên địa bàn thị xã.
Chương trình nghệ thuật “Làng Sen nuôi chí lớn”

Chương trình nghệ thuật “Làng Sen nuôi chí lớn”

Tin tức - Nguyệt Anh - 20:39, 10/05/2024
Cầu truyền hình "Làng Sen nuôi chí lớn" là chương trình nghệ thuật đặc biệt nhân kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2024) đã giúp thế hệ hôm nay và mai sau cảm nhận rõ nét, chân thực hơn về thời thơ ấu, những mảnh đất gắn bó với Bác cũng như sự hình thành nên bậc vĩ nhân, Danh nhân văn hóa thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh vô vàn kính yêu của dân tộc ta.
Sắp diễn ra Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế

Sắp diễn ra Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc tỉnh Thừa Thiên Huế

Sắc màu 54 - Ngọc Ánh - 20:31, 10/05/2024
Thông tin từ Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch các dân tộc miền núi tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ XV sẽ diễn ra từ ngày 14-16/5/2024 tại Trung tâm sinh hoạt văn hóa cộng đồng các dân tộc huyện A Lưới (thị trấn A Lưới, huyện A Lưới).
Vụ bánh mì chảo Cột Điện Quán ở Thái Bình: Đình chỉ hoạt động vĩnh viễn

Vụ bánh mì chảo Cột Điện Quán ở Thái Bình: Đình chỉ hoạt động vĩnh viễn

Xã hội - Minh Nhật - 20:30, 10/05/2024
Ban Quản trị chuỗi Bánh mì chảo Cột điện Quán thông báo đã đình chỉ vĩnh viễn hoạt động của cơ sở Cột Điện Quán ở Thái Bình, vì không tuân thủ các nội quy và yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm.
Bắt 2 đối tượng vận chuyển 12.000 viên ma túy tổng hợp qua biên giới

Bắt 2 đối tượng vận chuyển 12.000 viên ma túy tổng hợp qua biên giới

Pháp luật - Thế Mạnh - Thanh Nguyên - 20:28, 10/05/2024
Ngày 10/5, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) Hà Tĩnh thông tin, đơn vị vừa chủ trì phối hợp với Hải quan Hà Tĩnh phát hiện bắt quả tang 2 đối tượng vận chuyển 12.000 viên ma túy tổng hợp từ Lào về Việt Nam tiêu thụ.