Xếp hạng Đền thờ Trương Định tại Quảng Ngãi là Di tích quốc gia

Theo đề nghị của UBND tỉnh Quảng Ngãi và Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định xếp hạng Di tích Quốc gia đối với Đền thờ Trương Định; Khu vực bảo vệ di tích được xác định theo biên bản và bản đồ khoanh vùng các khu vực bảo vệ di tích trong hồ sơ.

Làng Tư Cung, xã Tịnh Khê, Tp. Quảng Ngãi là quê cha đất tổ, nơi Trương Định được sinh ra và trải qua thời niên thiếu trong suốt 24 năm (1820 - 1844). Đến năm 1844, Trương Định rời quê hương theo cha vào Gia Định và bắt đầu sự nghiệp đấu tranh bảo vệ đất nước. Tại đây, ông chiêu mộ dân cày, khẩn hoang lập ấp, trở thành bậc tiền hiền mở đất khai cơ ở vùng Tân An (Long An). Năm 1854, Trương Định chiêu mộ dân nghèo lập đồn điền Gia Thuận (vùng Gò Công, tỉnh Tiền Giang). Ông được phong chức Phó Quản cơ, rồi Quản cơ.

Tháng 2/1859, khi quân Pháp tấn công thành Gia Định, Trương Định đem quân đồn điền tham gia chống giặc ngoại xâm cùng quân triều đình, lập được nhiều chiến công. Năm 1862, theo yêu cầu của Nhân dân và các nghĩa sĩ, Trương Định đã nhận danh hiệu Bình Tây Đại nguyên soái, tiếp tục cuộc chiến đấu chống thực dân Pháp.

Rạng sáng 20/8/1864, giặc Pháp bất ngờ bao vây đánh úp nghĩa quân tại Đám lá tối trời (vùng biển Gò Công). Trương Định bị trọng thương, nhưng quyết không để rơi vào tay giặc, ông đã rút gươm tự vẫn để bảo toàn khí tiết anh hùng.

Sau ngày Trương Định hy sinh (1864), triều đình Huế đã cho xuất tiền xây dựng đền thờ ông tại làng Tư Cung, nơi ông sinh trưởng và giao cho các quan tỉnh Quảng Ngãi tế tự hàng năm. Tuy nhiên trong chiến tranh, ngôi đền đã bị hư hại.

Để tưởng nhớ và khắc ghi công lao to lớn của Anh hùng dân tộc Trương Định đối với sự nghiệp đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược, năm 2003, tỉnh Quảng Ngãi đã xây dựng Đền thờ Trương Định tại thôn Tư Cung, xã Tịnh Khê. Đây là nơi thờ tự, lưu danh, tưởng niệm người Anh hùng dân tộc có công lao lớn đối với sự nghiệp đấu tranh chống thực dân Pháp, bảo vệ nước nhà vào nửa cuối thế kỷ XIX.

Năm 2009, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Quảng Ngãi bàn giao đền thờ cho Ban Quản lý Khu chứng tích Sơn Mỹ quản lý. Từ đó đến nay, đền thờ được quan tâm đầu tư, trùng tu nên ngày một khang trang. Tại đền thờ có 3 khu chính, gồm: Khu chánh điện thờ linh vị của Anh hùng dân tộc Trương Định; Khu tiếp khách và Khu trưng bày dùng để trưng bày nhiều hiện vật liên quan đến cuộc đời, sự nghiệp của Anh hùng dân tộc Trương Định với 4 bản trích, gần 50 ảnh tư liệu, hơn 40 hiện vật và hàng chục tài liệu…